Jurajskie zamki – Lipowiec

Ruiny zamku Lipowiec wznoszą się na Górze Zamkowej (362m) – jednym z piękniejszych wzniesień leżących na terenie Garbu Tenczyńskiego. Zamek ten jest nie tylko wspaniałą ozdobą jurajskiego krajobrazu, ale i ciekawym celem wycieczki dla każdego, kto chce lepiej poznać polską historię. Dzieje Lipowca sięgają czasów przecież średniowiecza, a w dziejach tego obiektu nie brak ważnych i ciekawych zdarzeń. Co warto wiedzieć na temat tego miejsca?
Pierwsze wzmianki na temat tego zamku pojawiają się w dziele Jana Długosza. Dowiadujemy się z niego, że w okresie średniowiecza tereny te należały do małopolskiego rodu Gryfitów – wpływowych rycerzy. To dzięki nim dobra te miał z czasem otrzymać klasztor w Staniątkach. Zakonnice sprzedały jednak Lipowiec, dzięki czemu w połowie XIII wieku panem tych ziem stał się biskup krakowski Jan Prandota. W rękach biskupów krakowskich zamek ten pozostał aż do 1789 roku. W jaki sposób biskupstwo wykorzystywało ten obiekt? Głównie jako więzienie, w którym przetrzymywano osoby podległe jurysdykcji duchownej na terenie diecezji krakowskiej. Jednym z ważniejszych więźniów był tu Maciej z Robczyc, profesor Akademii Krakowskiej, znany m. in. jako wielki zwolennik reformacji. Co działo się z zamkiem, gdy przestał służyć biskupom? Niestety, budowla ta powoli niszczała. W początkach XIX wieku zamek został w znacznym stopniu zniszczony przez pożar, a ze stratami tymi nie byli sobie w stanie poradzić jego kolejni dzierżawcy: hr. Józef Hadziewicz, Wincenty Kędzierski czy Jan Wiśniewski. Warto tu również wspomnieć o tym, iż wśród wielu dzierżawców i właścicielu tego zamku pojawiają się również hrabiowie Donnersmark. W najnowszych dziejach zamku Lipowiec datą bardzo ważną jest noc z 27/28 kwietnia 1943 roku. wiadomo, że w tym czasie ukrywał się tu rotmistrz Witold Pilecki, któremu udało się uciec z obozu koncentracyjnego Auschwitz.
Na co warto zwrócić szczególną uwagę podczas zwiedzania tego miejsca? Z pewnością na wyróżnienie zasługuje tu wolnostojąca okrągła wieża, pochodząca z przełomu XIII i XIV wieku. Wspaniale prezentują się tu również studnia wykuta w litej skale i fragment przedbramia – kolejne pamiątki z czasów średniowiecza. Młodszymi obiektami, pochodzącymi z czasów Zbigniewa Oleśnickiego, są takie obiekty, jak: zamkowe skrzydła zachodnie i północne, kaplica oraz kuchnia.
Zamek w Lipowcu to wspaniała pamiątka z dawnych czasów, a jednocześnie – rewelacyjny punkt widokowy. Kto wejdzie na zamkową wieżę, ten będzie mógł spojrzeć na Garb Tenczyński z wyjątkowej perspektywy. Widać stąd również okolice Zatora i Oświęcimia, a przy dobrej pogodzie – Beskidy. Wszystko to sprawia, że pobyt w tym miejscu każdemu turyście dostarcza wielu niezapomnianych wrażeń.